دلایل کمتوجهی دولت وحدت ملی به خطر داعش را میتوان به رقابتهای سیاسی داخلی و همچنین امیدواری دولت به تضعیف طالبان از طریق ایجاد یک رقیب مهم برای آن مرتبط دانست.
شهر کابل پایتخت افغانستان در دومین روز هفته جاری شاهد انفجاری مرگ بار بوده است. بنابر اعلام رسانهها حمله به یک مرکز دولتی توزیع برگه هویت برای شرکت در انتخابات در کابل، پایتخت افغانستان دستکم ۳۱ کشته و ۵۶ زخمی برجای گذاشت.
به گفته داوود امین، رئیس پلیس کابل «مردم برای دریافت تذکره جمع شده بودند که انفجار در ورودی مکان رخ داد. حمله انتحاری بوده است اما هنوز شمار دقیق تلفات را نمیدانیم.»
تصاویر اولیهی پخش شده از تلویزیون دولتی افغانستان، آریانا تیوی، ساختمانی دوطبقه را نشان میدهد که بخشی از آن ویران شده و لکههای خون و شماری اجساد روی زمین به چشم میخورند. انفجار در محلهی شیعهنشین «دشت پرچی» رخ داده است.
کمتر از چهار ساعت پس از این انفجار نیز، داعش با انتشار بیانیهی کوتاهی مسئولیت این انفجار را برعهده گرفته است.
شکاف مذهبی و انتخابات: مراکز هدف داعش
انفجار انتحاری صورت گرفته اخیر در کابل اگر چه در یک مرکز دولتی توزیع برگه هویت برای شرکت در انتخابات روی داده است، اما این منطقه از طرف دیگر یک منطقه شیعه نشین پایتخت افغانستان نیز به شمار میرود.
یکی از اهداف اصلی عملیاتهای داعش در افغانستان مراکز و محلات شیعه بوده است و کمتر کسی در این موضوع تردید دارد که هدف قرار دادن مراکز شیعی در افغانستان از سوی داعش با هدف تقابل مذهبی و شکاف دینی دنبال میشود.
همچنین انفجار در مرکز توزیع برگههای مقدماتی انتخابات پارلمانی افغانستان، پیام روشنی از سوی تروریستها برای انتخابات پیش رو در افغانستان ارزیابی میشود. پیش از این نیز مسئولان کمیته برگزاری انتخابات افغانستان، ناامنی را اصلیترین تهدید برای نهاد انتخاباتی عنوان کرده و از دولت خواستار بیشترین تلاش برای حفظ امنیت همزمان با برگزاری مقدمات انتخابات شده بودند.
در واقع انتخابات پیش رو نخستین انتخابات مجلس در افغانستان پس از ۸ سال است و اولین انتخابات پس از روی کار آمدن اشرف غنی به شمار میرود اما گویا قرار است برگزاری انتخابات آتی تحت الشعاع مسائل امنیتی قرار گیرد و انفجار اخیر در مرکز توزیع برگه هویت این موضوع را ثابت میکند.
براین اساس با وجود اهمیت حیاتی که امنیت در سرنوشت انتخابات آتی افغانستان میتواند داشته باشد، آیا دولت اشرف غنی اراده کافی را برای تامین امنیت و مبارزه با تروریست در این کشور خواهد داشت؟
امنیت برای دولت اشرف غنی تا چه حد مهم است!!
امنیت برای افغانستان مانند خون برای انسان زنده است و بدون امنیت تقریبا دولت در افغانستان قادر به دنبال کردن هیچ برنامهای نیست، چه رسد به برنامه مهمی مانند انتخابات پارلمانی این کشور.
برای افغانستان امنیت از دو مسیر پایان جنگ داخلی و از طرف دیگر مبارزه با تروریست میسر خواهد شد، اما به راستی دولت کابل تا چه حد نسبت به پایان جنگ داخلی و مقابله جدی با تروریست مصمم است؟
اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان مدعی است که دولت وحدت ملی تمام تلاش خود را برای پایان جنگ داخلی از طریق گفتگو با گروههای مسلح و در راس آنان طالبان دنبال خواهد کرد، اما از طرف دیگر وجود برخی تناقضات در رویکرد دولت به صلح داخلی باعث میشود تا اراده دولت برای به نتیجه رساندن جنگ داخلی مورد تردید قرار گیرد.
در صلح داخلی یکی از مهمترین طرفهای گفتگو طالبان است اما حداقل در سه دور گفتگوهای پیشین صلح در عمان و اخیرا هم در ازبکستان با وجود حضور بازیگران خارجی در این گفتگوها، طالبان به عنوان طرف اصلی این گفتگوها غایب بوده است.
با وجود آن که دولت مدعی است که همواره طالبان را به این گفتگوها دعوت میکند، اما ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان دعوت شدن در این گفتگوها را از جمله در نشست عمان و بعد از آن در تاشکند رد میکند و اعلام کرده که دولت افغانستان از این گروه دعوتی به عمل نمیآورد. در این وضعیت به نظر میرسد دولت کابل تنها بخشی از گروههای فرعی و کم وزنترطالبان را طرف مخاطب خود در گفتگوهای صلح میداند و این مسئله یکی از گرهها و موانع اصلی برای به نتیجه رسیدن گفتگوهای صلح است. براین اساس یکی از موانع عمده دستیابی به امنیت در افغانستان، به بن بست رسیدن گفتگوهای صلح است که تا کنون نتوانسته دستاوردی برای کابل به همراه داشته باشد.
اما بن بست در گفتگوهای صلح افغانستان تنها بخشی از موانع دستیابی به امنیت در این کشور است. بخش مهمتری از تهدیدات امنیتی افغانستان از جانب گروههای تررویستی بویژه داعش است که انفجار امروز نشان میدهد حال این گروه انتخابات پارلمانی را هدف قرار داده است.
در عین حال انفجار در دفتر انتخاباتی، اولین اقدام تروریستی داعش افغانستان در سال جدید نیست. در نخستین روز سال 1397 (یعنی یک ماه پیش) نیز انفجار انتحاری داعش در کابل حداقل ۴۰ تن کشته و ۷۰ زخمی برجای گذاشت. پیش از آن در دی ماه سال گذشته نیز عملیات تروریستی داعش به مرکز فرهنگی شیعیان در کابل حداقل 45 کشته برجای گذاشت و همواره درگیری و پیشروی این گروه در برخی مناطق گزارش میشود.
با وجود این تحرکات داعش، اما تا کنون اخبار زیادی از درگیری نیروهای دولت و ارتش افغانستان با داعش منتشر نشده و آخرین مورد آن مربوط به آذرماه سال گذشته در ولسوالی درزاب جوزجان است.
برای بسیاری این جای سوال است که چرا دولت افغانستان به همان میزان که تلاش خود را صرف مقابله با طالبان میکند اما کمتر به مسئله داعش میپردازد؟ حتی موضعگیری اشرف غنی، رئیس جمهور این کشور در ارتباط با داعش نیز بطور عمده بر نادیده گرفتن داعش و تاکید بر تحرکات محدود داعش است.
از جمله اشرف غنی در هفتمین نشست وزرای خارجه قلب آسیا در باکو که آذرماه سال گذشته برگزار شد، اعلام کرد که داعش در افغانستان اسلحه، تجهیزات و نیرو ندارد و شمار اندکی از آنها که در کوهها گیر ماندهاند "از گرسنگی خواهند مرد."
این گونه جهتگیری حاکی از آن است که از نظر اشرف غنی، داعش چندان خطری متوجه افغانستان نخواهد کرد، اما حال تحرکات داعش خلاف این ادعا را ثابت میکند.
حتی در برخی حوادث از جمله کشتار مسافران شیعه در ولایت «غور» که هفته گذشته اتفاق افتاد، مقامات دولتی طالبان را مسئولیت این حادثه عنوان کردند، در حالی که داعش مسئولیت این حملات را برعهده گرفت و طالبان این موضوع را تکذیب کرد. در واقع به نظر میرسد همسو با اشرف غنی، مقامات دولتی نیز تمایل بیشتری دارند تا خطر طالبان را بیشتر از داعش برجسته سازند، اگرچه حتی عملیاتهای داعش را نیز به طالبان نسبت دهند.
دلایل کمتوجهی دولت وحدت ملی به خطر داعش را میتوان به رقابتهای سیاسی داخلی و همچنین امیدواری دولت به تضعیف طالبان از طریق ایجاد یک رقیب مهم برای آن مرتبط دانست.
در وهله نخست از زمان روی کار آمدن دولت وحدت ملی در سال 2014 تاکنون، علیرغم وعدههای بسیار در مورد تامین امنیت پایدار، مبارزه با فساد، جذب کمکهای خارجی و ایجاد رونق اقتصادی در این کشور که یکی از بزرگترین کانونهای صدور پناهنده به جهان میباشد، نه تنها رشد اقتصادی چشمگیری حاصل نشده بلکه حتی اوضاع امنیتی به مراتب بدتر از سال 2014 شده است.
بر اساس گزارش بانک جهانی رشد اقتصادی افغانستان در سال ۲۰۱۸ میلادی تغییر چندان زیادی نسبت به سال پیش از آن که رشد اقتصادی 2.2 درصد بود، نخواهد داشت. در همین رابطه شوبهم چودری، رییس بانک جهانی در افغانستان گفته است: «در صورتی که وضعیت امنیتی بدتر نشود به ۳.۲ درصد میرسد». بنابراین اگرچه رشد اقتصادی در حال افزایش است، اما هنوز هم به گونهی چشمگیری پایینتر از رشد نزدیک به ۱۰ درصدی سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ است و چشم انداز روشنی از تغییر خیره کننده ای در اوضاع امنیتی به چشم نمیخورد. این شرایط موجب شده است تا دولت کایل برای کاستن از حجم انتقادات رقبا در انتخابات پیش رو به طور کلی مساله داعش را کمرنگ جلوه دهد.
از بعدی دیگر داعش در افغانستان به رقیبی برای طالبان نیز تبدیل شده است و توانسته است طی یکسال اخیر نیرو و منابع زیادی به دست آورد. از این رو تمایل کابل بیشتر شدن این رقابت و تضعیف هرچه بیشتر طالبان است که به عنوان اصلیترین تهدید برای ثبات افغانستان از دیدگاه دولتمردان این کشور برشمرده میشود.
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/9935
تگ ها: