دارو و نقش حیاتی آن در زندگی امروز بشر، امری انكار ناپذیر است اما همزمان جذابیت و سود سرشار تجارت دارو، پای مافیا و سودجویان بسیاری را به این صنعت باز كرده است.
تجارت پر سود تریاك كه در دورانی به عنوان داروی مسكن مورد استفاده قرار میگرفت و به تبع آن داروها در دنیا پای بسیاری از شركت‌ها، نهادها و حتی سازمان‌هایی اطلاعاتی كشورهای غربی را به تجارت دارو و مواد مخدر باز كرد اما براستی سوال اینجاست كه اهمیت دارو برای طبهكاران بین المللی به چه میزان است؟
اهمیت تجارت دارو در جهان
طبق آمار سازمان جهانی بهداشت و همچنین سازمان تجارت جهانی، صنعت دارو سازی از بین ۵۲ صنعت سود آور دنیا رتبه سوم را كسب كرد. طبق همین آمار حجم كل تجارت جهانی دارو ۶۰۲ میلیارد در سال ۲۰۰۵ و ۷۱۰ میلیارد دالر در سال ۲۰۰۷ بود. سرانه مصرف دارو در دنیا به رقمی نزدیك ۱۰۰ دالر رسیده است. تمامی این آمار گواه توجه بیش از حد مافیا و شركت‌های دارویی در سرمایه گذاری در این بخش و همچنین تبلیغات گسترده به دلیل سود سرشار آن دارد.
تعداد زیاد شركت‌های دارویی در دنیا نشان از اهمیت ویژه اقتصادی این بخش دارد. در این بین ایالات متحده امریكا با داشتن ۱۳ شركت در رتبه اول و جاپان با ۱۰ شركت رتبه دوم را داراست.
نشریه اقتصادی فوربس، شركت امریكایی مك كسون ( Mc Kesson) را بزرگترین شركت دارویی میداند. این شركت دارویی در سال ۱۸۳۳ توسط جان مك كسون تاسیس شد، سود خالص این شركت از ابتدای سال ۲۰۱۳ و تا به امروز به رقم ۱.۳۳۸ میلیارد دالر بالغ شده است و دارای ۴۳۵۰۰ كارمند میباشد.
شركت كاردینال هلث ( Cardinal Health) نیز در سال ۱۹۷۱ تاسیس شد و سود خالص سالانه این شركت ۶۴۲ میلیون دالر میباشد همچنین شركت‌های آمریسورس برگن و پیفایرز( PFizer) در رده‌های بعدی هستند. این نشریه، امریكا، اروپا و جاپان را به عنوان جولانگاه مافیای دارویی معرفی میكند و از تلاش روز افزون این متحدان برای حفظ و كنترل بازار داروی جهان مینویسد.
نحوه عمل مافیا
به طور كلی مافیای دارو و مواد مخدر در سه سطح گسترده فعالیت میكند:
نخست، گروه سازماندهی كشت مواد مخدر، انجام پردازش اولیه و یا خرید مواد مخدر از كشاورزان،
دوم، گروه‌های دسته بندی، بسته بندی، ذخیره و سازماندهی منابع عمده فروشی و عرضه عمده این مواد و سوم، گروه‌هایی كه ارتباط مستقیمی با منابع مواد مخدر و دارو ندارند، این گروه‌ها شامل بانك‌ها، سرویس‌های جاسوسی و رسانه‌ها میشود.
تجارت پر سود دارو و مواد مخدر خسارت‌های جانی و مالی بسیاری را به كشورهای مختلف وارد كرده است و كشورها هزینه‌های بسیاری را بابت آن پرداخت میكنند. سایت مافیا تو دی (mafiatoday.com) در این زمینه مینویسد كه مكزیك كشوری ترانزیتی در مواد مخدر و مافیای دارو به شمار میرود و از سال ۲۰۰۶ تا به امروز، بیش از ۱۵۰ هزار كشته در این زمینه داشت، اما تمام این خسارات‌ها و كشته‌ها در برابر سود ۴۰۰ میلیارد دالری تجارت دارو كه مجموع ۸ درصد كل تجارت جهانی دارو را شامل میشود از دید مافیا هیچ است.
مافیای دارو و عرضه داروهای تقلبی
مافیای جهانی اكثرا این داروها را نخست در كشورهای فقیر آفریقا و امریكای لاتین رواج میدهد و سپس بازارهای كشورهای در حال توسعه را هدف قرار میدهد. سایت دارك پولتیكس در این باره مینویسد: اكثر داروهای تقلبی و روان گردان در طی پروژه‌های بشردوستانه و كمك به جنگ زدگان بر روی انسان‌ها تست شده اند و بعد از معتاد شدن افراد، شركت‌ها با سودهای سرشار داروهایشان را وارد دیگر كشورها میكنند.
این سایت ادامه میدهد كه بسیاری از قبایل سرخپوست و قبایل دورافتاده آفریقایی در معرض برنامه شركت‌های برای آزمایش و تست داروهای تازه شركت‌های دارویی قرار میگیرند. همچنین طبق گزارشات رسمی سازمان جهانی بهداشت WHO بین ۱۰ تا ۱۵ درصد داروهای دنیا تقلبی هستند. به عنوان نمونه داروهای تقلبی ۴۰ تا ۵۰ درصد بازار دارویی نیجریه و پاكستان را به خود اختصاص داده‌اند.
یورو نیوز در این باره مینویسد: تعداد قربانیان داروهای تقلبی سالانه به همان میزان كه در كشورهای در حال توسعه تكان دهنده است، در كشورهای توسعه یافته هم حایز اهمیت است. شبكه‌های تبهكار از تجارت این داروها سالانه بیش از ۴۵ میلیارد یورو به جیب میزنند.
سایت الجزیره نیز در گزارشی به تلاش سازمان بهداشت جهانی برای مبارزه با داروهای تقلبی پرداخت و نوشت: این سازمان، یك پایگاه اطلاع رسانی را برای معرفی داروهای تقلبی دایر كرده است، همچنین این سازمان خبری تكان دهنده منتشر كرد كه براساس آن بیش از یك سوم داروی ضد مالاریا در بازار آسیا و به ویژه در كامبوج، لائوس، تایلند و ویتنام تقلبی هستند و كارآیی ندارند، در عین حال با قیمت‌هایی نجومی به فروش میرسند.
همچنین طبق آمار رسمی سازمان جهانی بهداشت داروهای تقلبی ۳۵ میلیارد دالر سالانه سود برای مافیا دارند كه بیشتر آنها در كشورهای در حال توسعه به فروش میرسند.
این سازمان امیدوار است كه با پایگاه انترنتی د رپید آلرت سیستم (سیستم هشدار سریع) خود هشیاری لازم را به مردم برای عدم خرید داروهای تقلبی بدهد.
برای مبارزه با این تجارت غیرانسانی، پارلمان اروپا با تصویب قانونی، كد شناسایی مخفی كالاهای دارویی را به گونه‌ای كه از بدو خروج از كارخانه تا مرحله توزیع هم قابل پیگیری باشند، اصلاح كرد.
جان دالی، كمیسر اروپایی بهداشت و سیاست‌های مصرفی میگوید: ما نهایت سعی خود را میكنیم تا از اینكه مردم مورد سوءاستفاده قرارگیرند جلوگیری كنیم. مردم فكر میكنند این داروها را باقیمت ارزانی خریده اند ولی در واقع سرشان كلاه رفته است. اما اگر كسی خودش اصرار دارد این كار را بكند، آنوقت ما نمی توانیم كمكی كنیم.
این مقررات كه مورد موافقت ۲۷ كشور عضو اتحادیه اروپا قرار گرفته است باید توسط پارلمان‌های آنها نیزتایید شود و نهایتا تا سال ۲۰۱۶ اجرایی شود.
منبع: ایرنا
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/948
دلایل قیام امام خمینی/ امام خمینی به مسئله‌ی وابستگی چگونه می‌نگریست؟
