ایالات متحده آمریکا از اواخر دوره ریاست جمهوری باراک اوباما، رئیس جمهوری سابق این کشور با سردرگمی در اتخاذ سیاستی روشن و پایدار در قبال افغانستان مواجه شده بود و همچنان هم نتوانسته درمواجهه با مسائل و تحولات این کشور رویکرد منسجمی در پیش بگیرد. مهمترین عامل در سردرگمی آمریکا در افغانستان، مسئله افزایش شمار نظامیان آمریکایی است.

ایالات متحده آمریکا از اواخر دوره ریاست جمهوری باراک اوباما، رئیس جمهوری سابق این کشور با سردرگمی در اتخاذ سیاستی روشن و پایدار در قبال افغانستان مواجه شده بود و همچنان هم نتوانسته درمواجهه با مسائل و تحولات این کشور رویکرد منسجمی در پیش بگیرد. مهمترین عامل در سردرگمی آمریکا در افغانستان، مسئله افزایش شمار نظامیان آمریکایی است.

با روی کار آمدن دونالد ترامپ در سمت رئیس جمهوری آمریکا از ژانویه گذشته، کنگره و ارتش این کشور انتظار دارد تا ترامپ در اسرع وقت استراتژی خود را در قبال افغانستان مشخص کند.

در چنین شرایطی که هنوز ترامپ موضع و سیاستی مشخص در خصوص افغانستان اتخاذ نکرده است، ژنرال جان نیکلسون چندی پیش با ارائه درخواستی به کنگره آمریکا خواستار اعزام نزدیک به پنج هزار نظامی جدید به افغانستان شده است.

فرماندهان ارشد نظامی آمریکا در افغانستان مدعی هستند که اگر نظامیان بیشتری از سوی کاخ سفید به این کشور اعزام نشوند، افغانستان ضمن مواجهه به تهدیدهای بیشترتروریستی، با از دست رفتن دستاوردهای امنیتی روبرو می‌شود.

همزمان با ارائه چنین درخواستی از سوی ژنرال جان نیکلسون، رئیس کمیته نیروهای مسلح، کنگره آمریکا هم از طولانی شدن تدوین راهبرد جدید کاخ سفید در قبال افغانستان به شدت انتقاد کرد.

طبق اعلام منابعی در وزارت دفاع آمریکا(پنتاگون)، ظاهرا علیرغم این که هنوز ترامپ سیاست خود را در خصوص تحولات افغانستان اعلام نکرده، اما قرار است سه هزار نظامی جدید به این کشور اعزام شوند.

دیدار وزیر دفاع و مشاور امنتیت ملی آمریکا از افغانستان در هفته‌های گذشته در شرایطی انجام شد که گفته شده این دو مقام ارشد کاخ سفید با هدف ارزیابی اوضاع امنیتی افغانستان از طریق گفتگو با فرماندهان ارشد نظامیان خارجی و مقامات کابل در خصوص مبارزه با تروریسم و ارائه نتایج این ارزیابی به کاخ سفید برای تدوین سیاست جدید واشنگتن در قبال افغانستان به کابل سفر کردند.

اگرچه بزعم فرماندهان ارشد نظامیان خارجی در افغانستان، افزایش شمار این نیروها در افغانستان در شرایط کنونی که اوضاع امنیتی این کشور با آغاز عملیات بهاری طالبان وخیم شده، امری اجتناب ناپذیر است؛ اما مقامات کابل چندان با چنین رویکردی موافق نیستند.

حنیف اتمر، مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری افغانستان در دیدار چندی پیش با مقامات ناتو در بروکسل گفت، این کشور به اعزام نیروهای بیشتر از سوی ناتو و آمریکا نیازی ندارد و خواستار پشتیبانی هوایی و تقویت نیروهای افغان است.

این موضع نشان می‌دهد که دولت افغانستان راهکار خروج این کشور از شرایط نگران کننده امنیتی را در افزایش شمار نظامیان خارجی نمی‌داند؛ زیرا در سال‌های گذشته و در دوره حضور حداکثری نظامیان خارجی در افغانستان که بیش از 150 هزار نظامی را شامل می‌شد، آمریکا و ناتو نتوانستند افراطگرایی در افغانستان را مهار کنند.

باید توجه داشت که برنامه مورد نظر آمریکا برای اعزام نظامیان بیشتر به افغانستان، بر خلاف برنامه قبلی اعلام شده کاخ سفید است که تاکید کرده بود با اتمام ماموریت رزمی نظامیان خارجی در سال 2014، به تدریج نظامیان خود را از افغانستان خارج خواهد کرد. درشرایطی که هنوز سیاست ترامپ در خصوص افغانستان اعلام نشده اما طبق اعلام برخی منابع در وزارت دفاع آمریکا، قرار است سه هزار نظامی جدید به افغانستان اعزام شوند؛ در این بین بعید است که این سیاست بتواند در بهبود اوضاع امنیتی در این کشور تاثیر قابل توجهی داشته باشد.

حتی این نگرانی وجود دارد که با اجرای سیاست افزایش نظامیان آمریکایی در افغانستان، اقدامات خشونت بار طالبان شدت بگیرد.

تاکید طالبان بر خروج نیروهای خارجی از افغانستان به عنوان پیش شرط هر گونه مذاکره صلح در این کشور و اجرای سیاست افزایش نیرو توسط آمریکا دستکم روند صلح در افغانستان را با چالش‌های بیشتری مواجه می‌کند. 

 در این شرایط، دولت افغانستان انتظار دارد که بر مبنای اصل کمک به افزایش اتکای افغانستان به توانایی داخلی برای تامین امنیت، غرب به جای سیاست اعزام نیروی جدید به این کشور به تعهد خود برای تجهیز و آموزش نیروهای افغان عمل کند.

محمدرضا عسگری مورودی-کارشناس ارشد مسائل آسیا