نویسنده: محمد تقی صرفی پور:
تولد:
تولد این امامـ در روز دوشنبه هفدهمـ ربیع الـاولی سال هشتاد وسه‌هجری در مدینه واقع شد. مادرش اُمـ‌ّ فروه وپدرش امامـ باقر(علیه السلـامـ) بوده‌است.
نامـ مباركش، جعفر والقابش، صادق، صابر، فاضل وطاهر بوده وكنیه اش ابوعبدا... است. در سن سی ودوسالگی به مقامـ امامت رسید وسی وسه‌سال مقامـ امامت را به عهده داشت. عاقبت در سن شصت وپنج سالگی‌بدست منصور دوانقی به شهادت رسید. مرقد شریفش در قبرستان بقیع‌است.
مذهب شیعیان ومذهب اهل بیت(علیهمـ السلـامـ) به نامـ جعفری مزین شده است زیرا آن حضرت از فرصتها استفاده كرد وعلمـ اهل بیت(علیهمـ السلـامـ) را، منتشر كرد وشاگردان زیادی‌تربیت نمود ودرمحضرش چهارهزار نفر حاضر می شدند.
عبادت ومكارمـ اخلـاق امامـ صادق(علیه السلـامـ)
مالك بن انس گفت: حضرت از سه حال بیرون نبود. یا روزه بود ویا مشغول عبادت بود ویابذكر خدا مشغول بود. او از بزرگان عابد واز عظیمـ‌ترین زاهدان بود.
ابان بن تغلب‌گوید: خدمت امامـ درحالیكه مشغول نماز بود، رسیدمـ. ذكرهای ركوع وسجده‌اورا شمردمـ، از شصت بار بیشتربود.
(عبدا... بن سنان می گوید: به امامـ صادق(علیه السلـامـ) عرضكردمـ: پسرکاکای دارمـ كه هرچه با او می پیوندمـ او از من می بُرد! لذا من تصمیمـ گرفته امـ كه‌اگر از من بُرید منهمـ از او ببُرمـ. بمن اجازه می فرمائید كه منهمـ با او قطع‌رابطه كنمـ؟ فرمود:اگر با او ارتباط داشته باشی واو از تو ببُرد، خدای‌عزّوجل شمارا باهمـ می پیوندد. واگر تو از او ببُری واو همـ از تو ببُرد، خدااز هر دوی شما ببُرد.) بحارج74
(شخصی به امامـ صادق(علیه السلـامـ)گفت:همسایه‌ای دارمـ كه اهل غنا است. وقتی من برای قضاء حاجت به دستشوئی می‌رومـ ، برای شنیدن ازصداهای غنای همسایه، بیشتر می‌مانمـ! آیا این اشكال دارد؟
امامـ فرمود: نباید بیشتر بمانی كه خدا فرموده است:همانا گوش وچشمـ‌ودل مورد سؤال واقع می‌شوند.(اسراء36)
او گفت:گویا تاكنون این آیه را نشنیده بودمـ وانشاءا... توبه می‌كنمـ!
امامـ فرمود: حال بلند شو ونماز بخوان كه گناهت بزرگ است واگر درچنین حالی اجلت رسیده بود، خیلی برایت بد بود)
علمـ امامـ صادق(علیه السلـامـ)
محقق حلی دركتاب معتبر نوشته است كه:
از امامـ صادق(علیه السلـامـ)در زمینه علومـ آنقدر منتشر شده است كه عقلها به‌حیرت می‌افتد. فقط یك نفر راوی ازحضرت ، سی هزار روایت از امامـ‌نقل كرده است. همچنان كه خود امامـ فرمود: ابان بن تغلب از من سی‌هزار حدیث نقل كرده است.
معلّی بن خنیس می‌گوید: دیدمـ كه امامـ صادق(علیه السلـامـ) با كیسه‌ای بردوش به جائی می‌رود. اجازه گرفتمـ‌كه ایشان را همراهی كنمـ. با حضرت به محله فقراء رفتیمـ وامامـ بربالـای‌سرآنان كه همگی درخواب بودند، مقداری غذا می‌گذاشت. من پرسیدمـ‌كه اینها شیعه هستند؟ امامـ فرمود: اگر شیعه بودند كه ما هرچه داشتیمـ حتی نمكمان را با آنها نصف می‌نمودیمـ.(منتهی الـامال ج2 ص244)
ابوجعفر خثعمی گوید: امامـ صادق(علیه السلـامـ)كیسه‌ای پول بمن داد و فرمود: این را به فلـان سید بده ولی نگو چه كسی آن را داده است.
منهمـ آن را به شخصیكه امامـ معرفی كرده بود دادمـ. اوگفت:خدا جزای‌خیر به این كسیكه همیشه بمن كمك كند، بدهد ولی جعفربن محمدحتی یك درهمـ همـ بمن كمك نمی‌كند!(منتهی الـامال ج2ص244)
(امامـ ششمـ(علیه السلـامـ):عده‌ای به محضر پیامبر آمدند وگفتند: ما عازمـ مسافرت‌به شامـ هستیمـ. بما سخنی بیاموز!حضرت فرمود: شب هنگامـ،هركجابرای استراحت توقف نمودید، وقتی به بستر رفتید، قبل ازخواب، تسبیح فاطمه(علیها السلـامـ) وآیة الكرسی را بخوانید كه شمارا از هر چیزی‌حفظ می‌كند.
آنها رفتند وهنگامـ خواب دستور حضرت را بكار بستند. در آن حوالی‌راهزنانی بودند كه این عده را زیر نظر گرفته ومنتظر بودند كه شب بشود وبه اینها دستبرد بزنند. وقتی شب شد یكی از راهزنان برای آگاهی ازموقعیت مسافرین، به محل استراحت آنان آمد ولی غیر از دیوار بلندی كه دور تا دور آن محل را فرا گرفته بود،چیزی ندید! برگشت واین قضیه‌رابه راهزنان خبر داد. راهزنان سخن اورا قبول نكرده وگفتند: تو آدمـ‌ضعیفی هستی واز ترس این حرف را می‌زنی! امّا وقتی خود به محل‌آمدند وآن دیوار بلند را دیدند، بناچار برگشتند.
فردا صبح باز به آن محل رفتند وازدیوارخبری نبود ومسافرین آنجابودند. راهزنان از مسافرین پرسیدند: شما دیشب كجابودید؟ گفتند: همین جا! راهزنان گفتند: دیشب ما آمدیمـ ولی جز دیواربلندی چیزی ندیدیمـ! قصة شما چیست؟ آنان گفتند: پیامبر بما سفارش‌كرده است كه شب قبل از خواب، تسبیح فاطمه(علیها السلـامـ) وآیة الكرسی را بخوانیمـ وماهمـ همینكار را كردیمـ. راهزنان گفتند: شما آزادید وبه هركجاكه می‌خواهید بروید كه بخدا سوگند! ما هرگز شمارا تعقیب نمی‌كنیمـ و بدانید كه تازمانیكه بدستور پیامبرتان عمل می‌كنید، هیچ راهزنی‌نمی‌تواند بشما آسیب برساند!)
جسارت به مادر
ابامهزمـ گوید: شبی ازخدمت امامـ صادق(علیه السلـامـ)مرخص شدمـ وبه همراه مادرمـ به خانه‌امـ‌در مدینه می‌رفتیمـ. در بین راه بامادرمـ مشاجره كردمـ ومن به او تندی‌نمودمـ!
روزبعد وقتی خدمت امامـ رفتمـ، امامـ فرمود: ای ابامهزمـ! بین تو ومادرت‌چه پیش آمد؟ آیا شب گذشته به او تندی نمودی؟ آیا نمی‌دانی كه‌شكمش محل سكونت تو ودامنش محل استراحت تو وسینه‌اش ظرف‌نوشیدنی تو بوده است؟
گفتمـ: آری!
فرمود: هیچگاه براو تندی نكن!(بحارج4ص72)
زنده شدن پرندگان ذبح شده!
یونس بن ظبیان می‌گوید:
باعدۀ زیادی در خدمت امامـ صادق(علیه السلـامـ)بودیمـ كه شخصی سؤال كرد: یابن رسول ا...! پرندگانیكه در قرآن آمده، در آن جائیكه خطاب به‌ابراهیمـ(علیه السلـامـ)فرموده است:((خُذ اربعة‌ً من الطیر فصُرهن‌َّ الیك ثمـ‌ّاجعل علی' كل‌ّ جبل‌ٍ منهن‌ّ جزءاً)یعنی: چهارپرنده را ذبح كرده‌وگوشتشان را باهمـ مخلوط كرده وهر قسمتی را بر سركوهی بگذار!) آیا از یك نوع بودند یا باهمـ فرق داشتند؟
امامـ فرمود: می‌خواهید مثل آن معجزه را بشما نشان بدهمـ؟ همه‌گفتیمـ: آری!
امامـ دستورداد كه طاوس وباز وكبوتر وكلـاغی را آوردند وآنها را ذبح‌كردند وباهمـ مخلوط كرده، در چهار طرف اطاق گذاشتند.سپس امامـ‌ابتدا طاوس را صدازدند! ناگاه اجزایش از چهارگوشه جدا شده وبهمـ پیوستند وزنده شد. سپس كلـاغ ودوتای دیگر را زنده كرد.
سخنانی از امامـ صادق(علیه السلـامـ)
1- (شاكر به شخصی گویند كه خدارا بر هرنعمتی كه به او داده از قبیل‌خانواده وثروت،شكر گوید وحقوق الهی نسبت به اموالش را ادا نماید.)
2- (خدا رحمت كند شیعیان مارا كه از زیادی گِل ما خلق شدند وبا آب‌محبت ما خمیر مایه شده‌اند.در شادی ما شاد ودر عزای ما عزادارند.)
3- (درهرنفس كشیدنی یك شكر بلكه هزارشكر وبیشترلـازمـ است‌وپائین‌ترین درجة شكر آنست كه نعمت را فقط از خدا بداند وبه آنچه‌خدابه او داده راضی باشد وخدارا با نعمتش معصیت نكند(مثلـاً باچشمـ‌گناه نكند)ودرامر ونهی الهی با نعمت خدا با خالق خود مخالفت‌ننماید.پس درهرحالی بندة شكرگذار خداباش، تاخدارا در هرحالی‌كریمـ بیابی.)
4- (مَثَل دنیا مثل آب دریاست كه هرچه بیشتر از آن می‌نوشید، بیشترتشنه می‌شوید!)
5- (هرگاه یكی از شما بیاد نعمتی از نعمتهای خداوند عزوجل‌ّافتاد، پیشانیش رابرای شكرگزاری، بر روی خاك بگذارد. واگر سواره‌بود، پیاده شود وسجده كند. واگر بخاطر انگشت نماشدن نمی‌تواند پیاده‌شود، پیشانیش را برزین اسب(درزمان مافرمان موتر) بگذارد واگراینهمـ نشد، پیشانیش را بركف دست بگذارد وخدارا برنعمتهایش شكركند.)
6- (عذاب كسیكه نطفه اش را در رحِمـ‌ِ زن نامحرمـ بریزد از همه بیشتراست.)
7- (فردی مقداری آب می‌خورد وبا آن بهشت برایش واجب‌می‌شود. زیرا موقع نوشیدن آب وقتی ظرف آب را نزدیك دهانش‌می‌برد، بسمـ ا... می‌گوید. سپس مقداری می‌خورد وحمدمی‌كند. دوباره می نوشد وحمد می‌كند. برای بارسومـ مقداری می‌نوشد وحمد الهی‌می‌كند. بوسیلة این یك بسمـ ا... وسه بار حمد، بهشت برا یش واجب میشود.)
8- (ای میسر! اگر می خواهی عمرت زیاد شود به پدر ومادرپیرت نیكی‌كن.)
9- (مراد از علمی كه پیامبر فرمود كه طلب آن علمـ برهر مرد و زنی‌واجب است،علمـ تقوی ویقین است.)وعلـامه مجلسی در توضیح علمـ‌تقوی ویقین می‌نویسد:مراد از علمـ تقوی، علمـ به واجبات ومحرمات‌وتكالیف است ومراد از علمـ یقین،علمـ به اصول دین واعتقادات‌می‌باشد)
10- (خدا می‌داند بنده‌اش چه می‌خواهد ولی دوست دارد كه حاجتهاگفته شود.)
11- (دعای مخفی معادل هفتاد دعای آشكار است(
12- (خواندن قرآن از روی مصحف باعث تخفیف عذاب پدر ومادراگرچه كافرباشند، میشود)
13- (صلۀ رحمـ‌باعث تأخیر اجل وزیاد شدن ثروت وایجاد محبت دربین خانواده می شود)
14- (زن قابل ارزش گذاری نیست! نه خوبش و نه بدش. امّا زنهای‌خوب ارزششان طلـا و نقره نیست، بلكه او از طلـا و نقره بالـاتر است. وامّا زنهای بد، ارزششان خاك همـ نیست! خاك از او بهتر است.)
15- (شخصی از امامـ صادق(علیه السلـامـ)پرسید: آشكار نمودن نعمت كه خدا بدان در آیه)وامّا بنعمت ربّك فحدّث(آمده چیست؟ فرمود: لباس تمیز بپوشد. بوی خوش استعمال نماید. خانه‌اش را سفیدكاری كند. درب‌خانه‌اش را جاروب نماید.)
16- (یكی از عوامل فشار قبر،اهمیت ندادن به طهارت ونجاست است(
17- (خانه‌ای كه در آن‌غنا باشد،از فاجعه ایمن نمی‌باشد ودعا در این‌خانه مستجاب نمی‌شود وملـائكه به این خانه وارد نمی‌گردند.)
18- (فحش، ناسزا دادن ظلمـ است وظالمـ در آتش جهنمـ است(
19- (در عیب رفیقت تعجیل نكن شاید خدا اورا بیامرزد وبر عیبهای‌خود ایمن نباش شاید بخاطر آن عذاب شوی!)
20- (هرساختمانی كه بیش از مقدار نیاز باشد، درآخرت وبال گردن صاحبش‌می‌شود)
21- (درخانه‌ای كه طفلی وجود دارد، با همسر خود مقاربت نكنید، كه‌آن طفل زناكار میشود و یا فرزندیكه بدنیا می‌آید، زناكار میشود.)
22- (دزدها سه دسته‌اند.اول كسیكه زكات نمی‌دهد. دومـ كسیكه مهرزنش را نمی‌پردازد. سومـ كسیكه قرض كرده ولی قرضش را نمی‌پردازد.)
23- (اگر شخصی چشمش به زنی نامحرمـ بیافتدواز اوچشمـ بردارد وبه‌آسمان نظر كند ویا چشمـ خودرا ببندد، هنوز چشمـ برهمـ نزده كه خداوندحورالعینی به او تزویج كند.)
24- (شخصی به امامـ صادق(علیه السلـامـ)گفت:من دوست دارمـ بازنی ازدواج‌كنمـ.ولی پدرمـ مایل است،بازنی دیگر ازدواج كنمـ.حضرت فرمود:با آنكه‌خود دوست می‌داری ازدواج نما و آنكه پدرت‌می‌خواهد را رها نما!)
25- (اسحاق بن عمّار از امامـ ششمـ(علیه السلـامـ)پرسید:حق‌ّ زن بر شوهر چیست؟
امامـ فرمود: مرد باید شكمـ همسرش را سیر كند. بدنش را بپوشاند. اگرنادانی كرد از او بگذرد. ابراهیمـ خلیل از تند خوئی ساره به‌خداوند شكایت كرد! خدا به او وحی كرد: زن همانند استخوان دنده‌است! اگر بخواهی راستش بكنی، می‌شكند واگر با او همچنان مداراكنی، از او بهره‌مند می‌شوی!)
فرزندان:
1- امامـ موسی كاظمـ(علیه السلـامـ) 2- اسماعیل كه درزمان امامـ صادق(علیه السلـامـ) رحلت‌كرد ولی بعد از مرگش عده ای معتقد شدند كه او نمرده واو همان امامـ‌عصر(علیه السلـامـ) می باشد. وفرقه اسماعیلیه را تشكیل دادند.3-عبدا... افطح كه‌ادعای امامت می كرد ومی گفت بعد از امامـ صادق(علیه السلـامـ)او امامـ‌است. روزی امامـ كاظمـ(علیه السلـامـ) اورا دعوت كرد ودستور داد تنور را روشن‌كردند. آنگاه وارد تنور شد. واز همانجا با مردمـ حرف می زد.سپس بیرون‌آمد وبه عبدا... فرمود: اگر گمان می كنی تو امامـ هستی، وارد تنور شو! امامـ‌عبدا... با عصبانیت از خانه حضرت خارج شد وامامـ فرمود:عبدا... ارادان لـا یعبدا...!عبدا... می خواهد خدا عبادت نشود.4- اسحاق شوهرسیده نفیسه كه قبر این بانو در مصر به عنوان زیارتگاه است.5- محمدمعروف به محمد دیباج 6-عباس 7- علی كه مرقدش در قمـ است وازفقهاء بزرگ می باشد.8- اسماء 9- فاطمه 10- امـ فروه
شهادت امامـ جعفرصادق(علیه السلـامـ)
درایامـ شهادت حضرت،شخصی خدمت امامـ مشرّف شد ومشاهده كرد كه آن حضرت چنان لـاغر وضعیف شده است كه‌گویا جز سر نازنینش،هیچ از آن بزرگوار باقی نمانده است! او بادیدن این صحنه به گریه افتاد.امامـ به او فرمود:چرا گریه می‌كنی؟گفت:چگونه نگریمـ درحالیكه شمارا به این حال می بینمـ!
فرمود:چنین مكن!همانا هرچه برای مؤمن پیش بیاید،خیراست واگر اعضای او بریده شوند، بازهمـ برای او خیراست! واگر مالك شرق وغرب شود، برای او خیر است.
از كنیز امامـ نقل شده است كه:درحال احتضار حضرت، نزدش بودمـ كه حال اغماء به امامـ دست داد وبیهوش شد. وقتی بهوش‌آمد، فرمود: به حسن بن علی افطس، هفتاد اشرفی بدهید! به فلـان وفلـان همـ همین مقدار بدهید!
من گفتمـ:می فرمائید به شخصی پول بدهند كه با كارد بشماحمله كرد ومی خواست شمارا بكشد؟ امامـ فرمود: می خواهی‌از كسانی نباشمـ كه خدا بخاطر صلۀ رَحِمـ، آنان را مدح كرده و در وصف آنان فرموده است: :(مؤمنین آنانی هستند كه به آنچه خدا امر به صلۀ آن‌نموده است، صله می كنند و بخاطر سختی حساب روز جزاء، از خدا می ترسند.) (رعد21)
سپس فرمود:ای سالمه! بدرستیكه خداوند بهشت را خلق كردوآنرا خوشبو گردانید، بطوریكه بوی آن از مسیر دوهزار سال، بمشامـ می رسد! ولی عاق والدین وقطع كنندۀ رحمـ، بوی‌بهشت را احساس نمی كنند!
ابوبصیر می گوید: بعد از شهادت امامـ جعفرصادق(علیه السلـامـ)، نزد امـ‌ّحمیده رفتمـ. دیدمـ او می گرید. منهمـ به گریه افتادمـ. او گفت: درهنگامـ شهادت امامـ صادق(علیه السلـامـ) امر عجیبی پیش آمد! امامـ‌چشمهای خودرا گشود وگفت: هركسیكه بین من واو،خویشی و قرابتی است، را نزد من جمع كنید! همه جمع شدند. آن جناب نگاهی به آنان انداخت وفرمود: اِن‌َّ شفاعتنا لـاتنال مستخفاًبالصلوة! یعنی: شفاعت ما به كسیكه نماز را سبك بشمارد، نمی‌رسد!(منتهی الـامال(
منبع: زندگی الگوهای نورانی
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/588
دلایل قیام امام خمینی/ امام خمینی به مسئله‌ی وابستگی چگونه می‌نگریست؟
