احمد رشید نویسنده و تحلیلگر سیاست خارجی پاکستانی است که مقالات و کتب او در معتبرترین نشریات و موسسات جهان ارائه میشود. وی از سوی موسسه فارن پالیسی در فهرست 100 متفکر برتر جهان معرفی شد. رشید در مصاحبه اختصاصی با ال اچ وی نیوز، ضمن تبیین شرایط فعلی مذاکرات صلح افغانستان، به آینده حضور امریکا در منطقه، روابط ایالات متحده و ایران و ارتباط دو دولت جدید اسلام آباد و تهران میپردازد.
مهم ترین تفاوت های سیاست خارجی دوره نخست و دوم باراک اوباما را در قبال افغانستان و پاکستان، در چه مواردی میبینید؟
احمد رشید: به نظر من اوباما در دوره اول ریاست جمهوری، بیش تر درگیر خروج نیروها از افغانستان بود. در آن زمان ارتش امریکا اجازه نمی داد کاخ سفید و وزارت امور خارجه، استراتژی گفت و گو را با طالبان دنبال کنند؛ به همین دلیل ریچارد هولبروک و مارک گروسمن جانشین او، نتوانستند بر فرآیند مذاکره با طالبان تاثیر بگذارند. عدم تمایل ارتش امریکا، سازمان سیا و دولت مردان کاخ سفید، از جمله علل دیگر این امر بود.
در دور دوم، اوباما تمایل بیش تری برای ورود به سیاست در قبال این کشور پیدا کرد؛ به خصوص با تقویت این نظریه که خروج امریکا از افغانستان میتواند به فروپاشی دولت این کشور بینجامد. در همین زمان ایالات متحده به دنبال حمایت جهانی برای ایجاد صلح بود تا بحران کشور را حل کند؛ اما متاسفانه در حال حاضر این مسئله متوقف شده است.
نقش امریکا در شکل گیری شرایط فعلی افغانستان چیست؟
احمد رشید: ایالات متحده در دو راهی بزرگی قرار دارد؛ نخست در برابر گفت و گو و برقراری مذاکرات صلح با طالبان و در همین حال، با مخالفت این گروه برای استقرار سربازان خود در افغانستان نیز رو به روست. امری که موجب نارضایتی اغلب کشورهای همسایه همچون ایران شده است.
حتی اگر این استقرار نظامی با هدف آموزش نیروهای افغان و یا ارائه خدمات درمانی و پزشکی صورت گیرد، همچنان مخالفت کشورهای منطقه را به همراه خواهد داشت. به نظر من، امریکا نمی تواند صرفا در افغانستان حضور داشته و به آن کمک نموده اما دخالتی در امور این کشور نکند.
آینده گفت و گوهای میان امریکا و طالبان را چگونه ارزیابی میکنید؟
احمد رشید: همان طور که میدانید این مذاکرات در حال حاضر متوقف مانده و شکست خورده است، اما نمایندگان طالبان هنوز دوحه را ترک نکرده اند و منتظر فرصتی برای شروع مجدد این گفت و گوها هستند؛ درست مانند دولت های افغانستان، پاکستان و امریکا.
به نظرم درباره مسائل مختلف پیش رو همچون موضوع پرچم طالبان، میتواند یک مصالحه صورت گیرد؛ اما امریکا باید فعالیت بیش تری مانند آن چه در زمینه تبادل زندانیان انجام داده، صورت دهد. در حال حاضر مظنونین بسیاری به اتهام همکاری با طالبان، در بازداشتگاه های امریکا به سر میبرند. این کشور در راستای این فرآیند صلح، باید گام های مثبتی بردارد تا طالبان را برای بازگشت به میز مذاکره قانع سازد.
موضع دولت و ارتش پاکستان، در قبال گفت و گوی امریکا و طالبان چه خواهد بود؟
احمد رشید: در زمینه پاکستان هم همان طور که میدانید، دولت بیش از 20 سال از طالبان حمایت کرد. این امر موجب گسترش افراطی گرایی، تروریسم و رشد طالبان پاکستانی و سایر گروه ها شد. در پاکستان، ارتش و نیروهای امنیتی اغلب تصمیمات سیاست خارجی را اتخاذ میکنند و نگران شرایط داخلی هستند.
این گروه موافق فرآیند صلح در افغانستان اند چرا که به نظر من، ارتش دیگر آن دستور کاری را که در دهه 1980 و 1990 در این کشور دنبال میکرد، پیگیری نمی نماید؛ دستور کاری که ارتش را در رقابت با ایران، هند و روسیه قرار میداد. به نظر من ارتش به دنبال راه حل صلح آمیز بوده و در پی آن است تا طالبان افغانستان را به کشور خود باز گرداند. صلح در این کشور، موجب کاهش مشکلات در پاکستان نیز میشود.
آیا نقش دولت پاکستان با ارتش این کشور متفاوت است؟
احمد رشید: تردیدی نیست که ارتش قدرتمندترین تصمیم گیرنده سیاست خارجی در پاکستان است که روابط را با کشورهای همسایه مدیریت میکند. دولت نیز رابطه خوبی با ارتش دارد و در بسیاری مسائل، همکاری مشترک و مثبتی میان این دو گروه برقرار شده است. طرفین سیاست مشترکی را دنبال میکنند و مردم را نیز با خود همگام میسازند.
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/464
دلایل قیام امام خمینی/ امام خمینی به مسئله‌ی وابستگی چگونه می‌نگریست؟
