گروه داعش در حال گسترش قلمروش فراتر از عراق و سوریه است و با استفاده از قانع کردن، تحریک و یا الهام بخشی گروه‌های محلی آنها را وادار به انجام سوگند وفاداری به ابوبکر البغدادی میکند. گروه‌های مختلفی در نیجریه -بوکو حرام- لیبی و جنوب شرق آسیا هم اکنون وابسته به داعش هستند.
با این حال یکی از قدرتمندترین گروه‌های اسلام گرا که نه تنها پیوستن به داعش را رد کرده بلکه با آن مخالفت کرده است، طالبان افغانستان و پاکستان است و این گروه قطعاً داعش را در هم خواهد شکست. در ادامه دلایل این امر توضیح داده میشود.
گروه داعش در افغانستان و پاکستان در ٢٦ ژانویه ٢٠١٥ اعلام موجودیت کرد، یعنی زمانی که یکی از فرماندهای طرد شده طالبان با البغدادی بیعت کرد. این منطقه از نظر داعش (ولایت خراسان) نامیده میشود. خراسان واژه‌ای قدیمی و ایرانی است که امروزه به بخش‌هایی از افغانستان، پاکستان، ایران و آسیای مرکزی اطلاق میشود. بیشتر فرماندهان طالبان که به داعش پیوسته اند، فرماندهان رده میانی هستند که با ملا عمر، رهبر طالبان اختلاف داشتند. با این حال طالبان با این تهدید جدید مقابله میکند.
اول: طالبان برتری‌های بسیاری در مقایسه با داعش در افغانستان دارد. مبارزین خارجی کمی به افغانستان سفر میکنند چون آنها میدانند که انجام چنین اقداماتی تا حد زیادی توسط مردم محلی افغان مذموم است. همچنین افراد زیادی به داعش نپیوسته اند، چون طالبان با پشتیبانی القاعده جناح‌های مختلف خودش را متحد نگه میدارد.
دوم: طالبان نسخه مدیریت شده ایدئولوژی داعش را دارد. اگرچه طالبان هم وابسته به تفسیر تند اسلام سنی است، اما سنت دیوبندی جنوب آسیا، تندروی کمتری در مقایسه با سنت وهابی-سلفی داعش دارد. طالبان افغانستان و پاکستان در جزوه‌ای شصت صفحه‌ای خلافت البغدادی را رد کرده است، موضعی که مورد حمایت القاعده هم قرار دارد. در عوض ملا عمر و جانشینش ملا اختر منصور خودشان را امیرالمومنین خوانده اند، لقبی که همان معنی خلیفه را دارد. این روشی است که اسامه بن لادن که عملاً با ملاعمر بیعت کرده بود، نیز دنبال میکرد.
سوم: شاید مهمترین دلیل، ریشه داشتن عمیق طالبان در فرهنگ قبایل محلی منطقه و ائتلاف با قبیله پشتون در کوه‌های هندوکش است. این مسئله کار را برای داعش که ادعای جهانی بودن دارد، برای مقابله با گروهی که دلایل ملی گرایانه دارد، سخت‌تر میکند. طالبان از لحاظ منطقه‌ای وسعت اقداماتش را محدود میداند و به دنبال مبارزه در سوریه نیست. در حقیقت طالبان اخیراً نامه‌ای به داعش نوشته و به آنها هشدار داده است که از فعالیت در افغانستان خودداری کنند. در چند ماه اخیر میان طالبان و داعش درگیری‌هایی وجود داشته و طالبان اغلب دست بالاتر را داشته است.
چهارم: طالبان یاد گرفته است که برای افزایش پایگاه حمایتی اش به ویژه در میان اقلیت شیعه افغان باید عملگرا باشد. اگرچه طالبان در زمان حکومتداری اش شیعیان را اذیت میکرد و به استثنا چندین قتل عامی که انجام داد، اما همانند داعش قصد نسل کشی آنها را نداشت. به همین دلیل شیعیان افغان به ویژه شیعیان هزاره در منطقه مرکزی افغانستان میتوانند به طالبان برای مبارزه با داعش کمک کنند. همچنین دیگر دشمن شیعه طالبان یعنی ایران هم در زمینه مبارزه با داعش با طالبان هم فکری میکند. شایان ذکر است که ایران در هماهنگ کردن گروه‌های ضد داعش موفق بوده است.
پنجم: پاکستان که همیشه از طالبان افغانستان حمایت کرده است، هیچ وقت اجازه نمی دهد که متحدش شکست بخورد و به جایش داعش که دشمنش است بیاید. پاکستان هیچ کنترل یا نفوذی بر داعش ندارد به همین دلیل اگر داعش جانشین طالبان شود، پاکستان در رسیدن به اهدافش در افغانستان ناکام میماند.
با این اوصاف در جنگ میان دو گروه اسلام گرا در افغانستان، طالبان، داعش را در هم خواهد شکست و این گروه تنها گروهی خواهد بود که با دولت افغانستان مبارزه خواهد کرد.
نشنال اینترست
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/4481
دلایل قیام امام خمینی/ امام خمینی به مسئله‌ی وابستگی چگونه می‌نگریست؟
