در فرهنگ اسلامى اولین روز ماه شوال به عنوان عید فطر و جشن بازگشت به فطرت معین شده است، زیرا مسلمانان روزهدار در طول ماه رمضان با ارتباطهاى پى در پى با خداوند متعال و استغفار از گناهان به تصفیه روح و جان خویش همت گماشته و از تمام آلودگىهاى ظاهرى و باطنى كه بر خلاف فطرت آنهاست، خود را پاك نموده و به فطرت واقعى خود برمىگردند. امیرمؤمنان على علیه السلام نیز از همین زاویه به عید فطر مىنگرد و با اشاره به روز عید مىفرماید: (این عید كسى است كه خدا روزهاش را پذیرفته و نماز او را ستوده است و هر روز كه خدا نافرمانى نشود، آن روز عید است.)
آری روز ترك گناه و فاصله گرفتن از زشتىها و پلیدىها و روز غلبه بر شیاطین، روز عید است. عید فطر روز بازگشت به فطرت است، این معنا را مىتوان از لغت (عید فطر) هم فهمید، چرا كه (عید) به معناى بازگشت و (فطر) به معناى (فطرت و طبیعت) است.
مسلمانان در این روز در اثر یك ماه ضیافت و مهمانى خداوند به صفاى باطن دست یافته و در حقیقت، شخصیت واقعى خویش را بازیافتهاند. آرى، فطرت پاك انسان در طول سال در اثر غبارهاى جهل و نادانى و غفلت به انواع گناهان و معصیتها مبتلا شده و از حقیقت خود دور مىشود و در نتیجه دچار خود فراموشى و خدا فراموشى مىگردد. اما با فرا رسیدن ماه مبارك رمضان، انسان مسلمان در پرتو فضاى معنوى آن ماه و تلاشهاى خویش به یك زندگى نوین دست مىیابد، كه مىتوان آن را (بازگشت به خویشتن) نامید.
در روز عید فطر گویى یك مسلمان از نو متولد مىشود، چرا كه طبق گفتار امیرمؤمنان علیه السلام، روزه داران در شب عید فطر از تمام آلودگىها و پلیدىها پاك شدهاند و كمترین پاداش خود را كه پاكى و پاكیزگى است دریافت نمودهاند. آن حضرت چنین مىفرماید: (اى بندگان خدا! بدانید كه كوچكترین چیزى كه براى مردان و زنان روزهدار است، این است كه فرشتهاى در روز آخر ما مبارك رمضان به آنها ندا مىدهد: اى بندگان خدا! بشارتتان باد كه [خداوند متعال ] تمام گناهان گذشته شما را آمرزید، پس بنگرید كه بعد از این چگونه عمل خواهید كرد.)
بدون تردید تك تك مسلمانان با فرا رسیدن عید سعید فطر نوعى شادى و لذت درونى در خود احساس مىكنند، اما استقبال مسلمانان از روز عید فطر یكنواخت و مساوى نیست. زیرا هر كسى نسبت به معرفت و ایمان خود به این عید بزرگ و با عظمت مىنگرد و از آن بهره مىگیرد. زمینهها، ذهنیتها، مراتب ایمان و عوامل دیگرى در نگرش و انگیزه افراد دخالت دارد.
حل مشكلات اقتصادى و اجتماعى در مورد ابعاد اقتصادى و اجتماعى عید فطر مى توان به پرداخت زكات فطره به عنوان عاملى ارزشمند براى فقرزدایى، توسعه اقتصادى و حل مشكلات اجتماعى در جامعه اسلامى اشاره نمود. افزون بر این كه در كنار كمك به فقراء، موارد مصرف دیگرى نیز براى زكات فطره در اسلام منظور شده است كه از جمله آنها احیاى روحیه همیارى و برادری مسلمانان مىباشد.
اجتماع روز عید فطر مىتواند در پیوند و همدلى مسلمانان نقش آفرین باشد. آنان در گردهمایى روز عید فطر و قرار گرفتن در كنارهم، از نظرات، مشكلات و گرفتارىهاى همدیگر آگاه مىشوند. در این گردهمایى بغضها و كینهها تبدیل به دوستى و همدلى مىشود و مؤمنان در یك صف واحد احساس اتحاد و نزدیكى بیشترى به همدیگر مىكنند.
عید فطر از سویى حكایت از پیوند معنوى انسان با خداى خویش دارد و از سوى دیگر حكایتگر ارتباط وى با همكیشان خود است.
لذا بر همۀ آحاد مردم مجاهد افغانستان است تا در در این ایام کدورتها را دور انداخته و به دور از ذهنیت قوم و قبیله به فکر آبادانی و پیشرفت کشورشان باشند. و به مسؤولین کشور ماست تا زمینه تفاهم و برادری میان ملت را آماده نموده و به مثابه خادم ملت به تمام مردم از همۀ گروهها و اقوام به عنوان ملت مسلمان، خدمتگذار واقعی باشند.
سرمقاله شماره 105 روزنامه انصار
تاریخ: 1392/5/16
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/443