پس از یک ماه نشستن بر سر سفره عطابخش و نورانی پرمهرش، کاروان رمضان از کوچه تقویم، بار سفر میبندد و ساربان بخشایشگرش به مسلمانان هدیه پر فیض فطر را عطا میکند. فطر یعنی طعام مهربانی از دستان عشق برگرفتن. فطر یعنی شربت پاکی از جام الوهیت نوشیدن.

 و چه مبارک هنگامه‌ای است که کاروان میرود و از او رد پای خلوص و صفا بر جای میماند.‏

واژه عید از فعل عادَ (عود) مشتق شده که در لغت به معانی مختلفی تعبیر میگردد. عید فطر یکی از اعیاد بزرگ مسلمین است و 

در باره آن احادیث و روایاتی نقل شده است.

 کلمه فطر نیز از مفهوم فطرت استنتاج گردیده است. انسان در روز عید فطر به فطرت اولیه خود، (عود) یعنی بازگشت میکند. در تفسیر نمونه، ذیل آیه 114 سوره مائده؛ (قالَ عیسی بنِ مریم اللهمّ ربّنا انزل علینا مائده من السماء تکون لنا عیدا لاولنا و آخرنا و آیه منک وارزقنا و انت خیرالرازقین) (عیسی بن مریم گفت: بارخدایا،‌ای پروردگار ما! برای ما مائده‌ای از آسمان بفرست تا برای ما و آنان که بعد از ما میآیند، عید و نشانی از تو باشد و ما را روزی ده که تو بهترین روزی دهندگانی) آمده است که (عید) در لغت از ماده عود به معنای بازگشت است و لذا به روزهایی که مشکلات قومی برطرف میشود و به پیروزی بازمی گردند، اطلاق میگردد.

 نقل است رسول گرامی اسلام (ص) علت انتخاب روزهایی به نام فطر و قربان را چنین بیان میدارند: (هنگامی که وارد مدینه شدم، دریافتم که از زمان جاهلیت دو روز خاص بوده است که مردم طی آن روزها به بازی و تفریح میپرداخته اند.

لذا خداوند به جای آن دو روز، دو روز بهتر به شما داد؛ روز فطر و روز قربان.) حضرت امام رضا (ع) در مورد فلسفه عید فطر چنین میفرماید: (همانا روزفطر، عید قرار داده شد تا برای مسلمانان، روز اجتماعی باشد که درآن روز گرد هم آیند و عشق و محبت خود را به خداوند ابراز کنند و به خاطر منتی که بر آنان نهاده است، به او ستایش ورزند.‏)

شاعران و اندیشمندان نیز در باره اهمیت و گاه ستایش عید سعید فطر سخنان ماندگاری دارند. قاآنی به شیوه‌ای ماهرانه هم از رفتن ماه رمضان افسوس میخورد وهم آمدن فطر را خوش میداند و میگوید: (عید رمضان آمد و ماه رمضان رفت / صد شکر که این آمد و صد حیف که آن رفت). 

اما برای سعدی شیرازی دل کندن از رمضان، سخت و تلخ است و شیخ، وداع با این ماه را این گونه روایت میکند: (برگ تحویل 

می کند رمضان / بار تودیع بر دل اخوان ‏/ یار نادیده سیر، زود برفت / دیر ننشست نازنین مهمان).

به هر روی این روز میتواند بازگشتی برای گردهمایی‌های اجتماعی و معنوی مسلمین در سراسرجهان باشد؛ وقتی کمتر کسی به اهمیت آن واقف است. شاید اگر بتوانیم جایگاه فطر را در بین مردم تقویت بخشیم، ریشه بسیاری ازاختلافات ایدئولوژیکی و سیاسی ممالک اسلامی برکنده شود.

Tweet