یک کارشناس مسائل بین الملل می گوید در احیای برجام باید در نظر داشت که توافق ۲۰۱۵ مورد تایید قطعنامه ۲۲۳۱ است از این رو هر نوع اصلاحات یا تغییری در این توافق باید ذیل این قعطنامه قرار گیرد.
به گزارش انصار، «سید عباس عراقچی» اخیرا در اظهاراتی در مورد مذاکرات احیای برجام گفته که «اکنون احیای برجام به آسانی گذشته نیست و این را باید همه بدانیم. شرایط بین المللی عوض شده است، در این فاصله جنگ اوکراین پیش آمده که تاثیرات عمیقی بر نگاه امنیتی اروپایی ها و به اصطلاح ترتیبات امنیتی بین المللی گذاشته است؛ جنگ غزه، حمله رژیم صهیونیستی و کشتاری که در آنجا صورت گرفته نیز شرایط منطقه را کاملا دگرگون کرده است.»
وزیر خارجه ایران گفت: تصویری که الان وجود داره نسبت به تصویر گذشته، تصویر متفاوتی هست. در خود برجام هم بعضی از تاریخ هایی که وجود داشته، گذشته است و لذا برجام به آن شکل فعلی که وجود دارد قابل احیا نیست، به تعبیری حتما باید این سند دوباره باز شود، قسمت هایی از آن مورد تغییر واقع شود و این کار آسانی نیست. شما می دانید وقتی یک سندی باز می شود دیگر دوباره جمع کردن آن کار شاقی است.
عراقچی گفته است که در مذاکرات ۱۴۰۰، مذاکرات مربوط به نحوه بازگشت به برجام بود و در مورد خود برجام هیچ مذاکره نداشتیم. اکنون مقداری شرایط متفاوت شده است و ما باید با یک نگاه متفاوتی وارد صحنه شویم. آن شکل قبلی مذاکرات و توافق برجام، همه این ها می تواند یک راهنما و به اصطلاح رفرنس یا مرجعی برای رجوع و استفاده باشند ولی دیگر آن ها به آن شکل نمی توانند مورد اجرا واقع شوند؛ مذاکرات جدیدی باید شکل بگیرد، البته همان طور که گفتم شرایط در اروپا سخت است، در امریکا آن ها گرفتار انتخابات هستند و کار آسانی نخواهد بود ولی ما همه تلاش خودمان را خواهیم کرد.
در همین چارچوب «جوئل روبین» استراتژیست دموکرات و معاون پیشین وزیر امور خارجه دولت باراک اوباما در امور قانونگذاری در مجلس نمایندگان امریکا در اظهاراتی گفته است که «از این ایده که توافق هسته ای قدیمی را می توان از سر گرفت، عبور کرده ایم.»
معاون پیشین وزیر خارجه امریکا که در امضای برجام نیز نقش داشته است، پیش بینی کرد، نامزد دموکرات ها در صورت پیروزی در انتخابات، به دنبال توافق جدید با ایران باشد.
«مهدی ذاکریان» در گفتگو با ایسنا درباره اظهارات اخیر عراقچی مبنی بر اینکه «برجام به شکل فعلی، قابل احیا نیست»، گفت: برجام یک سند حقوقی بین المللی است که هم چنان به خاطر اینکه قطعنامه ۲۲۳۱ آن را تایید کرده، معتبر است، از این رو هر نوع تغییر و اصلاحاتی باید با توجه به این مساله انجام گیرد.
او افزود: در تمام زمان اجرای برجام تا قبل از خروج یک جانبه امریکا از این توافق، ایران تمام تلاش خود را کرد که به تعهدات خود وفق این توافق پایبند باشد اما یک عضو از تعهداتش طفره رفت و بعد از این توافق به طور یک جانبه خارج شد و از آن بدتر اینکه کشورهای دیگر به تبعیت از این خروج و اجرا نشدن تعهدات از سوی امریکا، همان روند را پیش گرفتند و با امریکا در عمل همراهی کردند.
ذاکریان گفت که مساله مهمی که باید در هرگونه احیای برجام در نظر داشت چه با ایجاد اصلاحات یا تغییرات اساسی، این است که خروج از برجام و عدم اجرای تعهدات از سوی سایر اعضا خسارات و تبعاتی سیاسی و حقوقی و بین المللی برای ایران داشته که بسته به صلاحدید مسوولان و تصمیم گیران باید در جبران این خسارات تلاش کرد.
این کارشناس مسائل بین الملل افزود: موضوع خسارات عدم اجرای تعهدات و متعاقبا اعمال تحریم های یک جانبه امریکا حتی در دادگاه دیوان بین المللی دادگستری بررسی و دستور موقتی بر همین اساس صادر شد. دادگاه اعلام کرد که در سه مورد باید امریکا دست از تحریم علیه ایران بردارد اما متاسفانه این حکم یا اجرا نشد یا در مواردی ناقص اجرا شد.
ذاکریان در ادامه به عدم بازگشت امریکا به برجام بعد از روی کار آمدن جو بایدن اشاره کرد و گفت: بعد از آنکه بازگشت به برجام با وجود شعارهای انتخاباتی از سوی بایدن محقق نشد، ایران اجرای تعهداتش وفق برجام را کاهش داد تا به نوعی طرفین مقابل را برای بازگشت به برجام و اجرای تعهداتشان وادار کند. با همه این نوسانات برجام به عنوان یک توافق بین المللی به قوت خود باقی است و با لحاظ این موضوع باید به احیا یا تغییر در آن نگاه کرد.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه اقتصاد ایران دیگر از آستانه فشار تحریم های بین المللی و حداکثری عبور کرده است، به برنامه دولت چهاردهم برای رفع تحریم ها اشاره کرد و گفت: دولت آقای پزشکیان با وعده رفع تحریم ها بر سر کار آمده است و کابینه در یک فضای توام با وفاق ملی تشکیل شده است. اکنون سیاست خارجی با این نگاه در حال پیگیری است. اما قبل از آنکه در سیاست خارجی گامی اساسی و مهم برداشته شود، نیاز داریم تا فضای سیاسی و اجتماعی در کشور به طور گسترده و عمیق آرام و منسجم کنیم. تمایل به همکاری با کشورهای همسایه و منطقه نیز می تواند ما را برای پل زدن از وفاق ملی به وفاق منطقه ای و اگر سایر کشورهای جهان با ایران همراهی کنند، وفاق بین المللی هدایت کند.
وی افزود: تا زمانی که قطعات این پازل به این شکل در جای خود قرار نگیرد، تغییری در سیاست کشورها از جمله رفع تحریم اتفاق نمی افتد، در این صورت است که برجام معنا پیدا می کند.
وی درباره دریافت خسارت اجرا نشدن تعهدات از سوی ۱+۵ از سوی ایران تصریح کرد: همه چیز با توافق و مذاکره امکان پذیر است. اساسا مذاکره، بده بستان است و تاکید بر دریافت خسارات عدم اجرای تعهدات موضوعی است که به منافع و تصمیمات کلان کشور برمی گردد. اکنون شرایط منطقه و دنیا به نحوی است که ایران به راحتی می تواند از امتیازات و نفوذی که دارد در مذاکرات هسته ای و برای پیشبرد سیاست خارجی خود استفاده کند. این به مهارت ایران بستگی دارد که از وضعیت بین الملی به نفع خود استفاده کند.
این کارشناس مسائل بین الملل با توجه به درگیر بودن روسیه در جنگ با اوکراین و از سوی ذی نفوذ بودن امریکا در این جنگ و تاثیر آن بر مذاکرات احتمالی آینده برای احیای برجام اظهار کرد: اگر نگاه هوشمندانه به موضوع، داشته باشیم حتما روسیه در مسیر احیای برجام مانع نخواهد بود. معتقدم اگر معیارمان حفظ و تامین منافع ملی باشد از تمام طرف ها به اندازه معقول و منطقی می توان امتیاز گرفت.
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/33221
دلایل قیام امام خمینی/ امام خمینی به مسئله‌ی وابستگی چگونه می‌نگریست؟
