نویسنده: اسماعیل باقری
حقیقتا سومین دور انتخابات ریاست جمهوری افغانستان سرنوشت‌ساز است چرا كه پس از 13 سال از حكومت‌داری حامد كرزی و حضور نیروهای امریكا و ناتو، قرار است برای اولین بار انتقال قدرت در افغانستان بصورت مسالمت‌آمیز شكل بگیرد و همچنین بخش عمده‌ای از نیروهای امریكایی و ناتو از این كشور خارج شوند.
برخی از ویژگی‌های این دوره از انتخابات نظیر تامین امنیت انتخابات توسط نیروهای داخلی بدون نیروهای خارجی، شركت تمامی گروه‌های سیاسی و اپوزیسیون در این انتخابات و حتی حمایت حزب اسلامی حكمتیار از آن، مهار تهدیدات طالبان و حضور حماسی تمام اقشار مختلف جامعه در رای‌دهی و به نوعی مشروعیت‌دهی به دولت آتی افغانستان و... نشان داد كه روند سرنوشت‌سازی افغانستان توسط مردم افغانستان و با شركت در انتخابات آغاز شده است.
به هر حال حضور پرشور مردم در انتخابات ثابت كرد كه طالبان به عنوان مهم‌ترین تهدید كننده و مخالف دولت افغانستان كه عمدتا از سوی آی‌اس‌آی، استخبارات عربستان و طالبان پاكستان پشتیبانی میشود، نه تنها نتوانست در روند برگزاری انتخابات چالش جدی ایجاد كند، بلكه جایگاهی در میان مردم افغانستان ندارد. هر چند بخش عمده‌ای از واجدین شرایط رای‌دهی در مناطق تحت تسلط طالبان نتوانستند در انتخابات مشاركت كنند یا مشاركت‌شان كم‌رنگ بود، اما با این‌حال، حماسه و شور و شوق مردم افغانستان نشان داد طالبان هر چقدر هم بخواهد تهدید كرده یا فشار وارد كند، مطمئنا این‌بار پایدار نخواهد بود. البته باید گفت كه حامیان این گروه تروریستی ساكت نخواهند بود.
شركت تمامی گروه‌های سیاسی و حتی حزب اسلامی حكمتیار از انتخابات و پشتیبانی از قطب‌الدین هلال بطور مستقیم و غیرمستقیم، نشان داد كه طالبان تنها برهم‌زننده داخلی حاكمیت و استقلال افغانستان، بیش از آن كه مستقل باشد، پیرو سیاست‌های زیاده خواهانه برخی از كشورهای منطقه‌ای و بین‌المللی است. به گفته مهندس مصباح‌زاده "اغلب تحلیگران تلاش می‌کنند حضور گسترده و فراتر از انتظار مردم در پای صندوق‌های رأی را تنها (نه) مردم به راه و رسم طالبان قلمداد کنند، در حالی که این مشارکت گسترده با وجود تهدیدهای شدید امنیتی پیامی هم برای امریکا و غربی‌ها داشت و آن این که اگر فرصت داده شود مردم افغانستان بدون حضور نیروهای خارجی می‌توانند از خود دفاع نموده و سرنوشت‌شان را بطور دموكراتیك و صلح‌آمیز تعیین کنند".[1] به هر حال جدا از پیروزی هر یك از نامزدان انتخاباتی، حضور مردم در انتخابات پشتوانه بزرگی برای مشروعیت دولت آینده محسوب میشود و همین امر می‌تواند زمینه‌ای برای مبارزه و مواجهه جدی با طالبان تلقی شود، حال این طالبان خواهد بود كه انتخاب خواهد كرد كه به جنگ ادامه دهد یا در مذاكرات صلح شركت كند.
در این دوره از انتخابات گروه طالبان ادعا کرد که در روز انتخابات بیش از 1000 حمله را به مراکز رای‌گیری سازماندهی كرده است، اما طبق گفته محمدعمر داوودزی وزیر داخله افغانستان، در روز شنبه 16 حمل روز رای‌گیری، در مجموع 140 حمله در 12 ولایت کشور از سوی طالبان صورت گرفت كه عمدتا مهار گردید. تعداد تلفات نیروهای امنیتی 16 نفر (9 نفر پلیس و 7 نفر از ارتش ملی) بوده است، ولی 89 نفر از شبه‌نظامیان طالبان کشته شدند.
باید افزود حدود 953 حوزه انتخاباتی در روز انتخابات بسته ماند که از این تعداد حدود 396 مرکز بر اساس مسائل امنیتی، تعداد 355 حوزه دیگر به علت امکان تقلب مسدود شد و علاوه بر آن 205 سایت دیگر نیز به دلایل گوناگون تعطیل شد. البته در 16 ولایت حوزه‌های انتخاباتی با کمبود برگه‌های رأی مواجه شده و هزاران نفر از دادن رأی در غرب شهر کابل، شمال شهر کابل، هرات، مزارشریف، بامیان، دایکندی، بلخ، بدخشان، تخار، بغلان، سمنگان، سرپل، غزنی و... محروم شدند.[2] استفاده از کارتهای جعلی در 4 ولایت و دستگیری افراد متقلب توسط نیروهای امنیتی، توزیع نامناسب کارت و اوراق رأی‌دهی، تأخیر در زمان شروع رأی‌دهی و رسیدن اوراق رأی، کمبود مراکز رأی‌دهی در برخی ولایات، کسانی که بیش از یک بار رای می‌دادند، فساد و فشار زورمندان بالای مردم، شمارش آرا در حوزه‌های رأی‌گیری و... از جمله تخلفات صورت گرفته در این انتخابات بود.
با وجود این نواقص و كمبودها، شرکت هفت میلیون نفر از دوازده میلیون نفر واجدین شرایط رای‌دهی در انتخابات، نه تنها یك دستاورد بزرگی محسوب میشود بلكه نشان داد عزم ملی مردم افغانستان در استقرار صلح و ثبات در کشور و عبور از بحران و طالبان بسیار جدی است و اگر دخالتهای و توطئه‌های پنهان و آشكار نیروهای خارجی وجود نداشته باشد، این مردم فارغ از هر قوم، طایفه و مذهبی، متحدانه و یكپارچه در تعیین سرنوشت‌شان مشارکت نموده و مسالمت‌آمیز زندگی خواهند كرد.
[1]. برگرفته از سایت پیام آفتاب، مهندس محمدباقر مصباح‌زاده، "حماسه ملت افغانستان در انتخابات ریاست جمهوری"، 17/1/93
[2]. افغان‌پیپر، 17/1/93، (http://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=69640)
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/1694
دلایل قیام امام خمینی/ امام خمینی به مسئله‌ی وابستگی چگونه می‌نگریست؟
