پیش از عقد توافق میان امریکا و طالبان، یکی از نکات مورد تاکید امریکا حفظ نیروهای استخباراتی این کشور در خاک افغانستان بود. با این حال پس از عقد توافق با طالبان و نشست مقامات امنیتی امریکا با مقامات امنیتی و نظامی پاکستان، تصمیم امریکا تغییر یافت و احتمال خروج نیروهای استخباراتی این کشور از افغانستان مطرح شد. تصمیمی که به نظر میرسد پس از مذاکره با مقامات پاکستان اخذ شده باشد.
نویسنده: منوچهر شفیعی، کارشناس مسائل تروریسم و افغانستان
پیش از عقد توافق میان امریکا و طالبان، یکی از نکات مورد تاکید امریکا حفظ نیروهای استخباراتی این کشور در خاک افغانستان بود. با این حال پس از عقد توافق با طالبان و نشست مقامات امنیتی امریکا با مقامات امنیتی و نظامی پاکستان، تصمیم امریکا تغییر یافت و احتمال خروج نیروهای استخباراتی این کشور از افغانستان مطرح شد. تصمیمی که به نظر میرسد پس از مذاکره با مقامات پاکستان اخذ شده باشد.
ماموریت نیروهای استخباراتی امریکا در افغانستان:
نقش سازمان CIA در افغانستان به زمان مبارزه مجاهدین با شوروی بازمیگردد که این سازمان وظیفه آموزش و تسلیح مجاهدین را برخوردار بود. پس از آن نیز بعد از حمله به ساختمان تجارت جهانی در 11 سپتمبر این سازمان وظیفه حمایت از مخالفین طالبان را از طریق تامین تجهیزات، هدایت آتش و مخابرات به عهده داشت.
نیروهای استخباراتی امریکا در افغانستان از چندین وظیفه برخوردارد بوده اند. وظیفه بومی آنها مقابله با گروههای ستیزه جو، تربیت نیروهای امنیتی افغانستان و مشاوره استخباراتی به نیروهای امنیتی افغانستان بوده است. از جمله اقدامات آنها را میتوان تربیت نیروهای امنیتی ملی و نیروهای خوستی دانست. نیروهایی که به دلیل اقدام در خارج از چارچوب قانون و پی روی از رویکردهایی غلط ضدتروریسم موجب کشته شدن چندین تن از غیرنظامیان، افزایش نارضایتی از عملکرد دولت و افزایش گرایش های ستیزه جویانه شد.
همچنین این سازمان در افغانستان به دنبال شناسایی رهبران القاعده و طالبان بوده اند. امری که تاکنون از موفقیت چندانی برخوردار نبوده است و فعالیت های آن نتوانسته است موجب تضعیف طالبان شود. همچنین این سازمان نتوانست حتی از ظهور داعش در افغانستان جلوگیری کند.
از سوی دیگر بخش دیگری از فعالیت CIA در افغانستان هدایت عملیات استخباراتی علیه کشورهای همسایه افغانستان بوده است. همچنان که میدان های هوایی افغانستان در طول این مدت برای عملیات پرنده های بی سرنشین امریکایی علیه ایران به کار گرفته شد. در یک نمونه از این عملیات ها ایران توانست هواپیمای RQ170 امریکا را تصرف کند.
خروج CIA در افغانستان به چه معنا است:
طرح خروج این سازمان از افغانستان پس از این اتخاذ شد که مقامات امنیتی امریکا با مقامات امنیتی پاکستانی دیدار کردند. این دیدار در حالی انجام شد که توافق میان طالبان و امریکا به نقطه حساسی رسیده است و به دلیل حملات به نیروهای دولتی و از سوی دیگر عدم آزاد سازی زندانیان طالبان از سوی دولت، این توافق در معرض شکست قرار گرفته است. این ملاقات با این هدف انجام شد که مقامات امریکایی بتوانند پاکستان را نسبت به فشار بیشتر بر طالبان و جلب همکاری آن هدایت کنند.
چنین تصمیم ناگهانی تنها میتواند به معنی معامله سازمان استخباراتی امریکا و ISI باشد. که امریکا نه تنها از افغانستان خارج شود. بلکه مدیریت امنیتی افغانستان را نیز به پاکستان واگذار کند. مدیریت امنیتی که نتیجه آن افزایش ظرفیت پاکستان برای مقابله با نفوذ هند در افغانستان، تسهیل تجارت پاکستان و افغانستان از طریق بنادر پاکستان و تضعیف ظرفیت بندرچابهار خواهد بود. پاکستان تا کنون توانسته است امتیازات بزرگی را از امریکا برای تحت فشار گذاشتن طالبان کسب کند. امتیازاتی از جمله توقف حملات پهبادی امریکا به خاک پاکستان، کسب برتری نسبت به هند در مذاکرات افغانستان، تثبیت جایگاه طالبان در افغانستان و در نهایت خروج نیروهای CIA از افغانستان، به نظر میرسد که ایالات متحده در حال مقدمه چینی برای سپردن طرح امنیتی جنوب آسیا به پاکستان است.
منبع: مطالعات افغانستان
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/16085
تگ ها: