با در نظر گرفتن سماجت امریکا و گروه طالبان برای اجرای توافقنامه دو طرف که دهم حوت/ اسفند ماه در دوحه قطر امضا کردند و احتمال موفقیت مذاکرات بین الافغانی با حضور طالبان، این سوال مهم مطرح است که سرنوشت گروههای خشونت طلب و تروریستی مانند "تحریک طالبان پاکستان" وگروه داعش در افغانستان چه خواهد شد؟
با در نظر گرفتن سماجت امریکا و گروه طالبان برای اجرای توافقنامه دو طرف که دهم ماه حوت در دوحه قطر امضا کردند و احتمال موفقیت مذاکرات بین الافغانی با حضور طالبان، این سوال مهم مطرح است که سرنوشت گروههای خشونت طلب و تروریستی مانند "تحریک طالبان پاکستان" وگروه داعش در افغانستان چه خواهد شد؟
هر چند، مقامات افغانستان تعداد گروههای تروریست فعال در این کشور را بیش از بیست گروه اعلام کرده اند که آینده روشنی را برای ثبات امنیتی افغانستان ترسیم نمی کند.گروه تروریستی تحریک طالبان فعالیت خود را در پاکستان متمرکز و مشی جداگانه ای را از طالبان افغانستان برای خود تعریف کرده است. هر چند از منظر قومی و عقیدتی، این دو طالبان نزدیک به هم هستند که موجب ارتباط آنان در دو سوی مرزهای افغانستان و پاکستان می شود.
تحریک طالبان و دولت پاکستان
پس از حمله امریکا به افغانستان در سال 2001 با همکاری پاکستان، جرج بوش پسر رئیس جمهوری وقت امریکا ، اسلام آباد را متحد غیر ناتوی واشنگتن اعلام کرد. اما ماه عسل دو طرف زیاد طول نکشید و مقامات سیاسی و نظامی امریکا با متهم کردن پاکستان به بازی دوگانه در قبال پاکستان نه تنها این کشور را از این وضعیت خارج کردند بلکه ارتش امریکا حملات موشکی و پهپادی خود را از سال 2006 به مناطق قبایلی پاکستان برای از بین بردن گروههای خشونت طلب آغاز کرد. با تداوم این حملات به رغم اعتراض های دولت پاکستان، ،ارتش این کشور ناگزیر به انجام عملیات در مناطق قبایلی وزیرستان جنوبی و وزیرستان شمالی ضد تحریک طالبان شد. عملیات ضرب عضب، ردالفساد و خیبر4 موجب باعث فراری دادن اعضای تحریک طالبان به مناطق قبایلی افغانستان هم مرز با پاکستان شد . اگرچه در مورد همکاری این گروه و طالبان افغانستان گزارش تایید شده ای منتشر نشده است اما با توجه به توافقنامه طالبان افغانستان با امریکا و تعهد این گروه مبنی بر همکاری نکردن با گروههای خشونت طلب و تهدید کننده منافع امریکا در افغانستان ،این سوال مهم مطرح است که وضعیت تحریک طالبان در افغانستان چگونه خواهد شد؟ آیا مجددا به پاکستان کوچ خواهند کرد؟ آیا به طالبان افغانستان ملحق خواهند شد؟ یا اینکه به گروههای تندرو و تروریستی مانند القاعده و داعش در افغانستان خواهند پیوست که در این صورت با توجه به تعهد طالبان افغانستان به امریکا، رودر روی این گروه قرار خواهند گرفت.
در این حال، موضع پاکستان نیز در قبال تحریک طالبان مهم است. آیا از دیدگاه اسلام آباد ،توافق امریکا و طالبان و احتمالا مثبت بودن مذاکرات بین الافغانی با حضور این گروه، به معنای پایان کار تحریک طالبان است ؟ با توجه به ادعای ضد پاکستانی بودن این گروه، چه سرنوشتی در انتظار آن است؟ناظران سیاسی در پاسخ به این سوالات به ظهور و فعالیت گروه تروریستی داعش در افغانستان اشاره می کنند و براین باورند این گروه "روی" دیگر تحریک طالبان در این کشور است که تحت پوشش آن در این کشور فعالیت می کند تا ضمن کاستن از حساسیتهای موجود در مورد پاکستانی بودن آن، امکان ارتباط با سایر شاخه های داعش و جذب کمکهای مالی از حامیان تروریستها را فراهم کنند.زیرا از زمان ظهور گروه تروریستی داعش در سوریه و عراق، تحریک طالبان پاکستان ضمن بیعت با آن تلاش کرد طالبان افغانستان را نیز به بیعت با داعش ترغیب کند که عملا ناکام ماند.بنابراین زمینه همکاری تحریک طالبان با پرچم داعش در افغانستان مهیا بوده و اکنون این گروه تروریستی با کوچ از پاکستان، درصدد ایجاد جغرافیا برای خود در افغانستان است. هر چند برخی محافل افغان ، ارتباط داعش در افغانستان را با سازمان اطلاعات ارتش پاکستان "آی اس آی" رد نمی کنند و براین اعتقادند که این سازمان در حال سازماندهی تروریستهای مناطق قبایلی دو سوی مرزی پاکستان و افغانستان است .
در هر حال، در مورد اینکه موفقیت احتمالی مذاکرات بین الافغانی با حضور طالبان به معنای پایان جنگ در افغانستان نیست اتفاق نظر وجود دارد . زیرا 1-پاکستان همچنان برخی اهرمهای خود را برای اعمال فشار بر دولت افغانستان حفظ خواهد کرد تا در صورت عدم موفقیت طالبان در بر آورده کردن انتظارات اسلام آباد از آنها استفاده کند 2-تحریک طالبان پاکستان اگر نتواند به این کشور برگردد شعله جنگ و خشونت را در افغانستان با نامهای مختلف مانند داعش روشن نگه خواهد داشت 3-تحریک طالبان ممکن است به گروه های تروریستی داعش و القاعده ملحق شود که عرصه را برای طالبان در افغانستان بیشتر تنگ خواهند کرد.این بدان معنا است که توافقنامه طالبان و امریکا و موفقیت احتمالی مذاکرات بین الافغانی با حضور طالبان افغانستان می تواند آغاز چالش پاکستان در مرزهای مشترک باشد.
منبع: مطالعات افغانستان
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/15808
تگ ها:
دلایل قیام امام خمینی/ امام خمینی به مسئله‌ی وابستگی چگونه می‌نگریست؟
