نویسنده: سعید سبحانی
رئیس جمهور افغانستان در قالب هشداری نرم به مقامات امریکایی اعلام کرده است که عجلهای برای امضای توافقنامه امنیتی ندارد. این در حالی است که مقامات کاخ سفید در صدد تحمیل این توافقنامه در زودترین زمان ممکن بر پیکره دولت افغانستان هستند. استراتژیستهای دو حزب اصلی امریکا به این نتیجه رسیده اند که واشنگتن باید کلیت حضور خود در افغانستان را حفظ کند. ایالات متحده امریکا به دنبال ایجاد بستری حقوقی و سیاسی جهت توجیه حضور کلی خود در افغانستان پس از سال 2014 میلادی است. دولتمردان و استراتژیستهای امریکایی این بسترسازی را در قالب تنظیم یک توافقنامه امنیتی ایجاد کرده اند؛ توافقنامهای که پذیرش آن از سوی دولت کابل مترادف با مانور آزادانه و خودخواهانۀ کاخ سفید و متحدانش در خاک افغانستان خواهد بود. باراك اوباما رئیس جمهور جدید ایالات متحده وعده داده بود كه پس از حضور در كاخ سفید حضور نظامی در این دو كشور را به حداقل رسانده و برنامه خروج این نیروها را نیز در قالب جدولی زمانبندی شده ارائه دهد. اما اكنون منابع نظامی امریکا به صورتی علنی از حضور دراز مدت در خاورمیانه و شبه قاره هند سخن به میان میآورند! فرمانده نیروهای ائتلاف در عراق با اذعان به اینكه پیروزی در عراق و افغانستان تنها با گزینه نظامی تحقق یافتنی نیست، صراحتا عنوان نموده است كه امریکا 10 سال دیگر در این دو كشور باقی خواهد ماند. جنرال (جرج كیسی) با اذعان به كار ساز نبودن استفاده از ابزارهای نظامی در عراق و افغانستان، اظهار نموده است كه امریکا با منازعات متوالی در یك دهه آتی مواجه خواهد بود!
توافقنامه امنیتی کابل -واشنگتن از جنسی کاملا تحمیلی خواهد بود. امریکاییها حداقل پنج پایگاه نظامی دائمی را در ایالتهای شیندند، شورابک، قندهار، بگرام و خوست افغانستان ایجاد خواهند کرد و مجاز خواهند بود پایگاههای دائمی و موقت یا عملیاتی دیگری را در هر نقطه از افغانستان که صلاح بدانند، ایجاد کنند و بدین منظور در استفاده از هرگونه امکانات منقول و غیرمنقول افغانستان آزاد خواهند بود. برخی بندهای این توافقنامه عبارتست از:
- امریکاییها در تصمیم گیری و مدیریت عملیاتها و اقدامات نیروهای خود در افغانستان نیز آزاد خواهند بود، زیرا تصمیم گیری در این باره در کمیته مشترکی انجام میگیرد که مدیریت و فرماندهی آن با امریکاییها خواهد بود.
- نیروهای امریکایی حتی مجاز به استفاده از هر نوع تسلیحات دفاعی و هجومی که صلاح بدانند، خواهند بود و این تسلیحات متعارف محسوب خواهند شد و دولت افغانستان حق اعتراض و حتی اخذ مالیات از نیروهای امریکایی را ندارد.
- تمامی نیروهای نظامی و غیرنظامی امریکا در افغانستان، از مصونیت برخوردار خواهند بود و دستگاه قضائی افغانستان نخواهد توانست نیروهای امریکایی و مأموران وابسته به آنها را در صورت ارتکاب هرگونه جنایتی، تحت پیگرد و محاکمه قرار دهد.
مقامهای امریکایی قبلا اعلام کرده اند که آنها یکسال قبل از خروج کامل نیروهای این کشور از افغانستان باید در وضعیت روشنی قرار داشته باشند. این مقامات گفتهاند اگر توافقنامه امنیتی با افغانستان تا ماه اکتبر امضا نشود، آنها گزینه خروج کامل را جدا بررسی خواهند کرد. توافقتنامه امنیتی افغانستان و امریکا در واقع جزئی از پیمان استراتژیک میان افغانستان و امریکا است که در سال 2011 بین دو کشور امضا شد و در کنگره امریکا و شورای ملی افغانستان نیز تائید شد. در زمان امضای این پیمان استراتژیک هردو کشور توافق کردند که بخش مربوط به مسائل امنیتی این پیمان در یک سند جداگانه تا یک سال دیگر تنظیم شود. رئیسجمهور کرزی که در نشست (جوانان و مسائل ملی) حضور داشت، تاکید کرد که با وجود ناامنی در افغانستان، انتخابات در این کشور برگزار خواهد شد.
اما آنچه مقامات امریکایی را نگران ساخته است به اظهارات کرزی در خصوص توافقنامه امنیتی میان کابل و واشنگتن باز میگردد. حامد کرزی، در یک کنفرانس خبری عنوان کرد که ممکن است توافق امنیتی با امریکا توسط رئیسجمهوری آینده افغانستان امضا شود. این توافق امنیتی به امریکا اجازه خواهد داد تا پس از 2014 نیز تعدادی نیرو در افغانستان داشته باشد. این اولین بار است که کرزی میگوید، عجلهای در این زمینه ندارد و یک روز پس از آن بیان میشود که جیمز دابینز، فرستاده ویژه اوباما در افغانستان و پاکستان عنوان کرد که واشنگتن به امضای این توافق در ماه اکتبر خوشبین است. آیا اساسا حضور بلندمدت و مستمر امریکا در افغانستان متضمن ایجاد صلح و امنیت در کابل و مزار شریف است؟ به راستی در شرایطی که حضور 12 ساله نیروهای ناتو در خاک افغانستان دستاوردی جز خونریزی و کشتار بیشتر در این کشور نداشته است، چگونه میتوان ادعای مقامات امریکایی در خصوص مؤثر بودن حضور بلندمدت و مستمرشان در افغانستان را پذیرفت؟ از سوی دیگر، اگر امریکا حضور بلندمدت خود در افغانستان را احساس نیازی از سوی دولت کابل میداند، چرا به دولت کرزی اجازه نداده است که خود قواعد و مؤلفههای این حضور مستمر را تعیین کند؟ واقعیت امر این است که دموکراتها و جمهوریخواهان امریکایی درصدد تحمیل خود به دولت و ملت افغانستان هستند. ادبیات به کار رفته در همان ماده نخست و مطلع توافقنامه به خوبی از این نیت بد مقامات امریکایی پرده برمی دارد. تک تک بندها و مفاد توافقنامه امنیتی ایالات متحده امریکا و افغانستان ناقض حقوق عمومی و حقوق شهروندی ملت ستمدیده افغانستان است. با این حال کاخ سفید سعی دارد با استناد به انواع تهدیدات و فشارهای ممکن، دولت و پارلمان افغانستان را جهت تصویب این توافقنامه مجاب کند. در این خصوص دولتهای امریکا و انگلیس سعی دارند از ظرفیت دولت تازه تشکیل شده نواز شریف در پاکستان نیز نهایت استفاده را ببرند. در چنین شرایطی ملت افغانستان با تحمیل هر نوع توافقنامه امنیتی بر پیکر خود مخالف هستند. این مسئلهای است که حامد کرزی به عنوان رئیس جمهور افغانستان باید آن را مدنظر قرار دهد.
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/773